تراز تجاری ایران و پویایی‌های سازوکار منحنی J در شرایط نااطمینانی

بر اساس نظریه‌‌‌‌‌‌‍‍‍‌‌‌‌‍‌های اقتصادی، یکی از ابزارهای سیاست اقتصادی به منظور حذف کسری تراز تجاری، کاهش ارزش پول ملی است. امکان استفاده از این ابزار حداقل در بلندمدت وجود دارد. این سازو‌کار تحت عنوان منحنی J در بخش خارجی اقتصاد شناخته می‌شود. بر اساس منطق این منحنی، هر گونه کاهش ارزش پول ملی در قالب سازوکار بازار، کسری تراز تجاری را کاهش می‌دهد. سؤال این تحقیق این است که آیا در شرایط نااطمینانی، مانند بحران‌های مالی و ارزی و فرآیند یکسان‌سازی نرخ ارز در اقتصاد ایران، این سازوکار حفظ خواهد شد؟ در حقیقت رژیم ارزی و درجه شناوری آن از شرایط مهم پایداری در تغییرات نرخ ارز و حساب جاری ایران است که در فرآیند منحنی J قابل تبیین است.برای پاسخ به سؤال مطرح شده، از روش خودرگرسیونی و با در نظر گرفتن وقفه‌های گسترده برای اقتصاد ایران و ده شریک عمده تجاری استفاده می‌شود. اثر نااطمینانی بر فرآیند منحنیJ با استفاده از توابع واکنش لحظه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است.بر این اساس، مشاهده می‌شود که فرآیند منحنی J ، جز برای تراز تجاری دو‌جانبه بین اقتصاد ایران و کشورهای چین و ایتالیا، برای سایر کشورها مورد تأیید قرار گرفته است.‍طبقه‌بندی F31,C51 :JELتاریخ دریافت مقاله: 1389/2/2                                              تاریخ پذیرش مقاله: 1389/9/8